با ورود سپیدپوستان و دیگر مردمان به سرزمین استرالیا، ساختار زندگی بومیان که طی هزاران سال دست نخورده باقی مانده بود به شدت دچار دگرگونی شد. امروزه، بومیان همراه با دیگر گروههای قومی و نژادی، در مناطق مختلف استرالیا زندگی میکنند و تا حدودی سنتها و روش زندگی خود را حفظ کردهاند.
محتویات
۱ تاریخ بومیان استرالیا
۲ نسل ربودهشده
۳ گروهها و قبیلهها
۴ جمعیت
۵ زبان
۶ مذهب
۷ فرهنگ و هنر
۸ مشکلات و انتقادات
۹ جستارهای وابسته
۱۰ پانویس
۱۱ پیوند به بیرون
تاریخ بومیان استرالیا
آزمایشهای رادیو کربن، قدیمیترین زمان سکونت در قاره استرالیا را حدود چهل تا پنجاه هزار سال قبل نشان میدهد. هرچند پژوهشهای ژنتیکی ارتباط مستقیمی بین بومیان استرالیا و هیچکدام از نژادهای جنوب آسیا نشان نمیدهد اما پژوهشگران به اتفاق بر این باورند که بومیان امروزی ساکنان قاره آسیا بودهاند که کم کم از نواحی جنوبی آسیا به شمال استرالیا وارد شده و طی هزاران سال در قالب قومها و گروههای مختلف در این سرزمین وسیع پخش شدهاند [۱]. گروهی از دانشمندان بومیان استرالیا را هم نژاد مردم هند میدانند اما ممکن است آنان از مناطق دیگری مانند جنوب شرق آسیا و یا حتی روسیه به استرالیا کوچ کرده باشند.
به نظر میرسد عامل اصلی مهاجرت به استرالیا شکار و یافتن غذا بودهاست. بومیان استرالیا به گروهی از انسانها تعلق دارند که میتوان آنها را شکارچی-گردآورنده (Hunter-gatherer) نامید. این شیوه زندگی قبل از فراگیری کشاورزی توسط انسانها رواج داشته و به این معناست که گروهی از انسانها، تمام مواد غذایی مورد نیاز خود را از راه شکار حیوانات و یا جمع آوری میوهها و گیاهان تامین نمایند. بیشتر بومیان استرالیا تا ورود اروپائیان به این سرزمین به همین شکل میزیستهاند و معمولاً مهاجرتهای کوتاهی در منطقه خود برای یافتن غذا انجام میدادهاند.
در سال ۱۷۷۰ کاپیتان جیمز کوک نیروهای خود را در منطقه نیو ساوت ولز پیاده کرد و هشت سال بعد این منطقه رسما مستعمره بریتانیا شد. این مساله باعث تنش و تأثیرات زیادی بر بومیان منطقه شد چرا که با ورود اینان، گونههای زیستی جدید نیز به قاره دست نخورده استرالیا وارد شد و بیماریهای واگیردار گوناگونی چون وبا و طاعون نیز به جوامع بومی منتقل شد. از سوی دیگر سپیدپوستان برای شهرسازی و کشاورزی نیاز به زمین داشتند و به همین جهت بومیان را از زمینهایی که به آن عادت داشتند دور ساختند و در این راه به زور نیز متوسل شدند. اما بومیان بسیاری نیز به تازه واردان علاقه مند شدند و در جوامع جدید به کار و زندگی مشغول شدند. ادعا میشود که بر اثر کمبود آب و زمین و نیز شیوع بیماریهای واگیردار و نیز خشونت مستقیم سپیدپوستان، بیشتر بومیان در این فاصله کشته شده باشند و از جمعیت آنان بسیار کاسته شده باشد.
نسل ربودهشده
مقاله اصلی: نسل ربودهشده
طی مدت حدود یکصد سال از دهه هفتاد قرن نوزدهم تا دهه هفتاد قرن بیستم، سفیدپوستان استرالیا تعداد زیادی از کودکان بومی استرالیا را به دلایل مختلف از خانوادههایشان جدا کردند و در نوانخانهها و یا تحت سرپرستی خانوادههای سفیدپوست تربیت کردند. این گروهها امروزه به نسلهای ربوده شده شهرت یافتهاند. در فوریه ۲۰۰۸ میلادی، کوین راد نخست وزیر استرالیا، در یک مراسم رسمی در پارلمان این کشور، از بومیان استرالیا به خاطر ستمی که به این ترتیب از سوی سفیدپوستان بر آنان روا شده، عذرخواهی کرد .
گروهها و قبیلهها
خانواده از بومیان تاسمانی
بومیان استرالیا شامل دو گروه عمده هستند: یکی بومیان جزایر تنگه تورس و دیگری بومیان ساکن استرالیا که به اَبُریجینال مشهورند. چند صد قبیله پراکنده از بومیان استرالیا به ثبت رسیده که بزرگترین آنها قبایل زیر هستند:
پیچان چاچارا (به انگلیسی: Pitjantjatjara) که در مرکز استرالیا و در نزدیکی کوه اورولو زندگی میکنند.
آرِنته (به انگلیسی: Arrernte) در چشمههای آلیس.
لوریچا Luritja
وارپیری Warlpiri
جمعیت
جمعیت بومیان استرالیا با احتساب بومیان جزیرههای تنگه تورِس در حدود نیم میلیون نفر است که دو و نیم درصد جمعیت استرالیا را شامل میشود. برخی معتقدند پیش از استعمار استرالیا توسط بریتانیا در قرن هجدهم جمعیت بومیان این سرزمین سیصد هزار تا یک میلیون نفر بودهاست. طی دو قرن گذشته از تعداد بومیان به شدت کاسته شده که علت اصلی آن بیماریهای گوناگون و رانده شدن از زمینهای خود و نیز کمبود آب و غذا بودهاست. جمعیت بومیان استرالیا در سرشماری سال ۲۰۰۱ برابر ۴۵۸۵۲۰ نفر برآورد شدهاست که نسبت به سالهای قبل رشد زیادی را نشان میدهد. جمعیت اینان در سال ۱۹۷۶ حدود ۱۱۵ هزار نفر بودهاست. ایالتهای نیو ساوت ولز و کوئینزلند بیشترین تعداد بومیان را دارند و بیش از نیمی از بومیان استرالیا تنها در این دو ایالت زندگی میکنند ...
زبان
اگر چه امروزه زبان انگلیسی زبان رسمی استرالیاست اما بومیان خود دارای زبانهای مختلفی هستند که ارتباطی با انگلیسی ندارد. این زبانها با زبانهای مناطق دیگر دنیا همخانواده نیستند. قبایل مختلف بومیان زبانهای مختلفی دارند که مهمترین آنها زبانهای "پیچان چاچارا"، "تیوی" و "وارپیری" هستند.
مذهب
بومیان استرالیا فاقد مذهب ساختار یافته بودهاند اما اعتقادات مذهبی و بینشی آنها به خاک و زمین اهمیت زیادی میدادهاست به گونهای که برخی سرزمینها دارای قداست خاصی بودهاند. بومیان به عصر رویاها معتقد بودهاند و برای رویاها ارزش خاصی قائل میشدهاند. امروزه بیش از هفتاد درصد بومیان این کشور خود را مسیحی مینامند و شانزده درصد نیز دین خاصی ندارند .مذاهب دیگر مانند بودایی نیز پیروان اندکی بین بومیان دارند.
فرهنگ و هنر
نمونههایی از آثار هنری بومیان استرالیا
نقاشی، موسیقی و رقص هنرهای بسیار قدیمی بومیان استرالیا هستند. نقاشی پوست درختی گونهای نقاشی سنتی معروف به نقاشی نقطهای است که بر روی پوسته درختان محلی انجام میشود. نقاشی بر روی بدن و نیز صخرهها نیز رواج فراوان دارد . موسیقی بومی نیز با گیاهانی نی مانند انجام میگیرد. رقص بومیان استرالیا، بخشی از آئینهای اجتماعی آنان بوده که امروزه به غیر بومیان نیز آموزش داده میشود.
مشکلات و انتقادات
ورود سپیدپوستان به استرالیا نظم اجتماعی و فرهنگی چندین هزارساله بومیان این سرزمین را به هم ریخت. بومیان که به زندگی در طبیعت و یافتن غذا و شکار عادت دارند هنوز نتوانستهاند خود را با جامعه مدرن استرالیا کاملاً منطبق نمایند. مصرف سیگار و الکل که با ورود مهاجران، به استرالیا وارد شدند امروزه از مشکلات عمده بومیان به حساب میآیند. از سوی دیگر، تا چند دهه گذشته، سیاست حکومت استرالیا بر اولویت نژاد سفید بودهاست و بومیان مورد تبعیض قرار میگرفتهاند . اگرچه امروزه چنین قوانینی دیده نمیشود اما هنوز هم بومیان نتوانستهاند کاملاً همپای سایر اقلیتها، در جامعه چند فرهنگی استرالیا ادغام شوند. در شهرهای بزرگ، دستههایی از بومیان بی خانمان در زیر پلها و حاشیه شهرها زندگی میکنند. تنها چهار درصد اینان تحصیلات دانشگاهی دارند و میزان احتمال زندانی شدن در بومیان یازده برابر بیش از دیگر استرالیائی هاست . با تلاش و اصرار بومیان، دولت استرالیا نام بخشهایی از این کشور را که برگرفته از نامهای اروپایی بودهاند به نام بومی آنها برگرداندهاست همانند کوه اورولو که اروپائیان آن را آیرِس نامیده بودند.
مقدمه:
از سالیان دور تا کنون، آواز ،موسیقی و رقص بخش بزرگی از زندگی و فرهنگ بومیان استرالیا بوده است. به طوری که نغمه ها و موسیقی های مختلف و متنوعی برای مناسبتها و موقعیت های متفاوت وجود داشته است؛ مانند آوازها و موسیقی های مربوط به شکار، آواز های مربوط به خاکسپاری مردگان و در نهایت موسیقی و نغمه های قدیمی تر و آوازهایی درباره طبیعت ،حیوانات ،فصلها، اسطوره و حتی آوازهایی با مضمون افسانه های آفرینش. موسیقی بومی استرالیا مانند دریچه ایی برای شناخت قانون و الگوی نامعلوم طبیعت است. در توصیفی دقیق تر هنر بومی استرالیا، روشی برای کسب دانش نسبت به طبیعت و قوانین آن بوده است. برای اثبات این مساله می توان از نواختن سازی استرالیایی به نام دیجیریدو ،یا فلوت چوبی بلند ، که یکی از قدیمی ترین سازهای جهان است ،یاد کرد. طبق آنچه آورده اند بومیان به دامان طبیعت می رفتند و نه تنها به صدای حیوانات ، بلکه به نوای پر زدن پرندگان و صدای قدمها بر روی زمین نیز گوش میدادند. آنها به صدای باد ،طوفان ،خش خش برگها و جریان آب گوش فرا می دادند. تمامی این صداها با دقت هرچه تمام تر به وسیله ساز دیجیریدو نواخته می شد. بومیان با شنیدن این صداها به همدلی با طبیعت میپرداختند که به تقلیدی از آن نیز منجر میشد.
دیجیریدو
دیجیریدو یکی از قدیمی ترین سازهای جهان است. ساز ی بادی است که در سرزمین های آرهن،شمال استرالیا، یافت میشوند. در استرالیای قدیم ،بومیان در پی آب و غذا در شرایط سخت و آب و هوای ناملایم سفر میکردند. مردان برای شکار اسلحه هایی، شامل نیزه، بومرنگ و ومبرا(وسیله ایی که به پرتاب دقیق نیزه کمک میکند) داشتند. زنان نیز تنها، وسایل مورد نیاز و کودکان را حمل میکردند و دیگر جایی برای سازهای موسیقی نبود. اما در هنگام شب و به دور آتش آنها از آواز خواندن و داستان گویی لذت می بردند. آنها به ساز ساده ایی نیاز داشتند که آسان پیدا شود. پس از درختان اطراف چوبی که توسط موریانه ها خالی شده بود را انتخاب کردند. آنها این سوراخ ها را صاف میکردند و از آن دهانه هایی برای این ساز می ساختند و موم عسل را به دور دهانه ها میریختند تا راحت تر بر روی لب جای بگیرد. با دمیدن آرام در آن صدای یکنواخت و زیبایی ایجاد میشد و زمانی که صدای خود را نیز به آن اضافه کردند صدا بسیار زیباتر شد. این آغازی برای سازی با قدمتی بسیار زیاد است .نواختن ساز دیجیریدو بسیار آسان است اما تاثیری آرامش بخش و عمیق بر انسان دارد.
بومیان، دیجیریدو را برای تقلید صدای حیوانات یا دیگر صداهای طبیعت می نواختند و از آن به عنوان ساز همراهی کننده برای آوازها و داستان سرایی ها استفاده میکردند. امروزه از این ساز برای انواع مختلف موسیقی و همچنین برای درمان و مراقبه استفاده میشود.
جشنهای بومیان استرالیا
جشنهای بومیان استرالیا( CORROBOREES )نمایانگر (از طریق نمایش و آواز ) تاریخ اسطوره ای قبایل است . این مجالس کاربردها و فرمهای مختلف دارند. مراسمی غیر خصوصی برای تماشاچیان مشتاق متشکل از زن ها ، مردها و بچها که در چادرها و شب هنگام برگزار میشد. گروهی از مردان بزرگسال گرد آتش کوچکی می نشستند و آهنگهای قدیمی می خوا ندند، و دیگران همانطور که بدنهایشان با علائم عجیبی مزین شده بود ،با رقصهأی دیدنی وقأیع اسطوره ای را به تصویر می کشیدند. جشنهای جوانان ، که در آن مردان بزرگسال و زنان حضور نداشتند، مهمترین انگیزه برای شکل گیری گروه از نظر شرکت کنندگان بود . در این گروه جوانان بدنهایشان را به شکل حیواناتی که نمایانگر آنها بودند، در می آوردند و قسمتهایی از داستان آفرینش(ِDreamtime) را که در افسانه های شان آمده است، اجرا میکردند. این مراسم ،که بسیاری از آنها زیبایی قابل توجهی داشتند ، گام نخست جوانان برای ورود به زندگی و قبول مسئولیتها نیز بود. هیچ چیز برای آشنا کردن جوانان با قوانین و راه و رسم زندگی ،که در واقع نوعی امتحان بردباری و آشنایی با وظایف بوده است، از قلم نمی افتد. آنها به تعلیم تمام جزییات رفتار جوانان در طول زندگی شان می پردازند.
آوازخوان
در این جشنها فرد آوازخوان از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. او مجری خاصی بوده که برای وقایع روزها سرودهایی می نوشته است. گنجینه غنی مجری به وسیله آهنگهایی که از گذشتگان به دست او رسیده بود ،گسترش مییافت. مانند دیجیریدو نوازان حرفه ایی،آواز خوانان نیز برای گروههای دیگر اجرا میکردند و مورد تشویق قرار میگرفتند. آنها عملا برای زیر و بم متغیر صدایشان، که به یک گروه کر با رهبری خبره می مانست معروف بوده اند. اینها بخش اصلی جشنها را تشکیل میدادند به همراه نمایش هایی که سرچشمه آنها، معمولا از حرکات حیوانات بود . این آوازها تا چند روز ،یا چند هفته و ماه طول میکشید.
گونه های مختلف رقص در میان صدها گروه از قبایل، متفاوت بوده است. رقصها با دستان بسته ،حرکت بدن و پای کوبی بسیار انجام می شد. بهترین رقصندهها و آواز خوانان از شهرت و احترام بسیاری برخوردار رقصندهها معمولا حرکت پرندگان و حیوانات را تقلید میکردند. رقص در مراسم رسمی و رقص مذهبی با رقص های مردان و زنان و کودکان که از سر خوشحالی و در چادرها سر میدادند، متفاوت بوده است...
نظرات شما عزیزان: